12 oktober 2024 | Tweedehands meubels pimpen. Kralen en kleingoed van de kringloop sorteren. Slingers maken van oud textiel. Controleren of tweedehands legpuzzels nog compleet zijn. In Arbeidstrainingscentrum TIB aan de Zwolse Sleedoornstraat zijn de leerlingen van Thorbecke, TalentStad, De Twijn en De Ambelt altijd heel zinvol en duurzaam bezig. Want TIB is een bijzondere centrum, waar praktijkscholen en speciaal onderwijs met elkaar en andere partners van Waardering samenwerken aan een circulaire en inclusieve economie.
Op de Dag van de Duurzaamheid, donderdag 10 oktober, gaf stagecoördinator en netwerker Bram Vermeer van TalentStad een rondleiding aan wethouder Paul Guldemond, medewerker beleidsuitvoering Afval/Grondstoffen Isa Bruijnen en communicatieadviseur Hester Bos van de gemeente Zwolle. Leerlingen Charissa en Joshua lieten zien hoe je cd’s en dvd’s demonteert en in losse stromen sorteert. Zodat ze weer als grondstof gebruikt kunnen worden voor nieuwe producten zoals kaarsenhoudertjes, in plaats van dat ze bij het restafval terechtkomen. De leerlingen vertelden dat ze het naar hun zin hebben op TIB. ‘Ik werk vooral in de keuken van TIB’, zei Charissa. ‘We doen de boodschappen en we leren koken. Het is heel leerzaam en het is ook leuk dat we met leerlingen van andere scholen samenwerken. Soms help ik ook met andere dingen zoals de cd’s. Ik vind het wel belangrijk dat er goed gescheiden wordt. Dat is goed voor het milieu.’
Pimpen, controleren en scheiden
Er gebeurt van alles bij TIB. Leerlingen pimpen bijvoorbeeld meubelen. Samen met Bram snuffelen ze online naar oude, geschikte kasten en tafels. ‘We halen ze op, maken ze schoon om ze vervolgens te schuren, te verven en eventueel te voorzien van nieuwe, stijlvolle knoppen’, vertelde Bram. ‘Dan worden ze op Marktplaats weer voor de kostprijs verkocht.’ In de keuken leren de leerlingen koken voor iedereen op school en de eventuele gasten, zoals die van WaardeRing, die vaak op het ATC worden rondgeleid. Voor de stichting Kringloop Zwolle scheiden leerlingen kleingoed, ze demonteren fotolijstjes, ze halen gespen van riemen zodat die hergebruikt kunnen worden en ze controleren spelletjes en legpuzzels op volledigheid. Ook krijgen ze opdrachten van het lokale bedrijfsleven, zoals stickertjes op flesjes plakken.
Maatwerk
De wethouder vroeg wat voor leerlingen arbeidstraining krijgen bij TIB en wat ze nodig hebben. ‘Dit is als het ware een tussenstation tussen interne en externe stage’, vertelde Bram. ‘Hier doen leerlingen van Thorbecke Pro en TalentStad Pro, vso De Twijn en vso De Ambelt arbeidsvaardigheden op. Dat is een hele gevarieerde groep. Het vso kent allerlei soorten leerlingen en ook in het praktijkonderwijs hebben we een brede doelgroep, met kinderen met een IQ van 55 tot 80. De één weet precies dat er honderd centimeters in een meter zitten, de ander moet je het elke week opnieuw vertellen. De één houdt ervan om in fotolijstjes uit elkaar te halen of legpuzzels te maken, de ander vindt het geweldig om een cake te bakken en weer een ander houdt van kasten schilderen. Je hebt ook leerlingen die het beste tot hun recht bij externe organisaties waarmee we samenwerken en waar ze door ons begeleid worden. Wij bieden echt maatwerk.’
Zinvol
Niet alles wat er bij TIB gebeurt is circulair. ‘Maar inclusiviteit is ook een belangrijk onderdeel van duurzaamheid’, stelde wethouder Guldemond. Bram beaamde dat. ‘Onze leerlingen doen nu belangrijk werk. Waar vroeger arbeidstraining heel doelloos kon zijn -soms zette de ene groep leerlingen iets in elkaar, terwijl het door de andere groep weer uit elkaar werd gehaald- doen ze nu dingen die er echt toe doen. Het is niet alleen leerzaam, maar ook zinvol, ze dragen op hun eigen manier positief bij aan de maatschappij. Daarbij is er sprake van duurzame bewustwording.’
Inspirerend
‘Het mooie van de samenwerking tussen de scholen en binnen WaardeRing is dat er in de ontmoetingen en gesprekken altijd weer nieuwe ideeën en oplossingen ontstaan’, stelde Bram. ‘In overleg met Weever Circulair gaan we bijvoorbeeld nu kijken of we van kapotte tegeltjes uit de sloop mozaïekjes op de meubelen kunnen maken. Dat is weer iets nieuws voor de leerlingen. Wat mij heel leuk lijkt is een regulier Repair Café hier in de kas, waarbij leerlingen voor de koffie en de zelfgebakken cake zorgen. We hebben nu een docent Groen, die overweegt om wijkbewoners aan te bieden dat leerlingen hun tuinen bijhouden. Als je met elkaar in gesprek gaat, zie je overal nieuwe kansen.’ De enthousiaste ideeën vlogen ook nu over en weer. Zoals het pimpen door leerlingen van gemeentestoelen die aan revisie toe zijn. En bijvoorbeeld het opknappen van twaalf afgeschreven kano’s waarmee de leerlingen vervolgens troep uit de Zwolse wateren halen. Al met al een inspirerend bezoek, daar was iedereen het over eens.