Kunststof herbekeken
19 mei 2021 | Door kunststof te demoniseren doe je het tekort. Niet het materiaal is het probleem, maar de mens. Dat concluderen de vijf Cibap-studenten Nona, Dolores, Bjorn en Niels in hun onderzoeksrapport KUNSTSTOF – De kameleon der materialen.
‘In opdracht van PRO CIC (Praktijk Realistisch Onderwijs Cibap in Company) hebben we met vijf studenten Mediavormgever en Ruimtelijk vormgever onderzoek gedaan naar kunststof: gebruik, imago, de nadelen en ook de voordelen’, vertelt Niels Jansen, student Mediavormgeving. ‘We kwamen tot de conclusie dat kunststof heel waardevol is en kan zijn, mits je het gebruikt als grondstof en niet als wegwerpmateriaal.’ Niels heeft zelf een bijbaan bij een bedrijf in kunststofprofielen. ‘Daar worden overgebleven producten en “afval” zoveel mogelijk hergebruikt. Je hoort alleen negatief nieuws over kunststoffen en ik vroeg me af of dat wel terecht is.’
Het onderzoek en de enquêtes resulteerden in opzienbarende bevindingen. ‘Wist je dat mensen over het algemeen veel negatiever zijn over plastics dan over kunststof? Terwijl het toch echt hetzelfde is’, zegt Niels. ‘Wat we ook ontdekten is dat het vroeger ondenkbaar was, dat kunststof producten zo massaal zouden worden weggegooid. Uitvinder Sten Gustaf Thulin, die in 1962 de plastic draagtas uitvond, zou zich hebben omgedraaid in zijn graf als hij dat had geweten. Zo’n tas was destijds uniek, die kon 1000 keer zijn eigen gewicht dragen. Winkeliers zetten vol trots kunststof producten in hun etalage. Het had toen een heel andere waarde, letterlijk en figuurlijk.’
‘Elk product heeft z’n eigen levenscyclus, met een andere vervuilende fase. Staal is bijvoorbeeld in het begin van het productieproces het vervuilendst. Kunststof is op het eind heel schadelijk, als het als single-use product wordt weggegooid. Vooral de manier waarop wij ons er van ontdoen is dus een probleem. De producent heeft ons met veel te veel verschillende soorten kunststoffen opgezadeld en daar is natuurlijk ook de consument debet aan: vraag en aanbod. Als er nieuw beleid met richtlijnen en wetgeving komt over het maximaal aantal te gebruiken grondstoffen en over sortering en hergebruik, kun je de voordelen van kunststoffen veel beter gebruiken. En die zijn er te over. In de bouwsector is kunststof bijvoorbeeld inmiddels gewoon onmisbaar.’
‘Er is een nieuwe bewustwording nodig’, concludeert Niels. ‘Niet het materiaal is slecht, maar de manier waarop mensen ermee omgaan. Dat is ons wel duidelijk geworden. Ik vond het heel interessant om te onderzoeken. Wat we er verder mee doen? Het was een schoolopdracht. We moeten nu verder met onze opleiding. Maar de kennis nemen we mee en misschien krijgt dit onderzoek ooit een vervolg.’