Circulief en leed | Gerwin de Vries: ‘Hoe gaaf is het om inclusie en circulariteit met elkaar te verbinden!’

29 januari 2025 | Even voorstellen…

Gerwin de Vries is directeur van Weever Circulair. Met zijn bedrijf en zijn ‘grondstofredders’ heeft hij binnen WaardeRing inmiddels de winkel Van Waarde in de Zwolse binnenstad circulair verbouwd en het textielcentrum bij Noggus&Noggus in Staphorst. Momenteel verbouwt Weever Circulair op een prachtige, circulaire manier het nieuwe pand van Kringloop Zwolle aan de Ceintuurbaan 48. In dit bewuste pand deelt Gerwin circulief en leed.

Op wat voor moment in je leven kwam je in aanraking met circulariteit?
Op zich was ik altijd al met circulariteit bezig, zo ben ik opgegroeid. Gewoon met het simpele boerenverstand: het is zonde om dingen weg te gooien en wat er is, hoef je niet te kopen. Mijn vader had altijd al de schuur vol liggen, als hij ging klussen hoefde hij misschien maar een paar dingetjes bij te kopen in de bouwmarkt. Mijn eerste huis heb ik op die manier verbouwd: alles bij elkaar zoeken en sjacheren. En zo combineer ik mijn hele leven al de circulaire insteek met mijn handelsgeest.
Bij Drukkerij Zalsman, waar ik 26 jaar heb gewerkt, besteedden we veel aandacht aan maatschappelijk verantwoord ondernemen. We werden lid van MVO Nederland en United Economy, plantten bomen op Java en Sumatra, namen mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt in dienst en bezuinigden op nieuw papier door bijvoorbeeld papier te hergebruiken en de inschiet (aantal vellen dat nodig is om ‘in vorm’ te komen) drastisch te verminderen. Een duurzamere aanpak, die ook nog eens geld op bleek te leveren. En hoe supergaaf is het dat je circulariteit en inclusiviteit aan elkaar kunt verbinden! Toen de mogelijkheid zich voordeed om met de broers Bart en Jelle Weever op die manier Weever Circulair op te starten, heb ik die kans met beide handen aangegrepen.

Hoe zit dat, met die passie voor inclusie?
Ja, sommige mensen hebben gewoon een kans nodig, vertrouwen. Ik heb zelf ook mijn eigen weg moeten vinden. Toen ik 16 was had ik het wel gehad met school en ben ik gaan werken. In mijn vrije tijd volgde ik later allerlei cursussen en vak- en kaderopleidingen, om vervolgens hbo Bedrijfskunde te gaan doen. Daar kwam ik erachter dankzij een collega die mbo-rector was geweest, dat ik zo dyslectisch als een deur ben en allerlei adhd-kenmerken heb. Als je dat wéét, ga je op een andere manier examens in. Vervolgens heb ik nog hbo Jobcoach gedaan en tot slot heb ik op Nijenrode een masterclass Sustainability gevolgd (MVO expeditie, een programma van MVO Nederland en Nijenrode). Kortom, ik heb een LTS-schildersdiploma, een Nijenrode-certificaat en alles wat daartussen zit. Je kunt meer dan je denkt, als je de kans maar krijgt of neemt. Vanuit die gedachte werk ik graag met mensen die wel even een steuntje in de rug kunnen gebruiken. En ook al ben ik van huis uit heel ongeduldig, voor deze mensen kan ik alle geduld van de wereld opbrengen.

Hoe pak je het aan op circulair gebied?
We slopen circulair met onze ‘grondstofredders’. Die term bedacht ik op een zaterdagavond bij een biertje en een stukje kaas. Ik wil maar één keer hoeven uitleggen dat we mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan het werk hebben. Daarna heten ze gewoon onze grondstofredders. Met hen redden we allerlei materialen van de afvalberg. We werken daarvoor met allerlei partijen samen. IJzerleeuw maakt bijvoorbeeld een materialenpaspoort van staal en keurt het en Staalbouw Kampen maakt het verkoopklaar wanneer dat nodig is. Als je zulk staal kiest voor nieuwbouw, dan schiet je MPG-score naar beneden, want dat is superduurzaam ten opzichte van nieuw materiaal. 

Wat heb je inmiddels bereikt?
Veel sloopbedrijven werken inmiddels circulair. Weever Circulair onderscheidt zich door circulariteit en inclusie op een bijzondere manier te combineren: wij nemen mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt echt in dienst. Verder beginnen we straks hier aan de Ceintuurbaan 48 een shop in shop bij Kringloop Zwolle: een circulaire bouwmaterialenkringloop. We hebben al een hub in Kampen waar we circulaire materialen verkopen en we zitten ook op Marktplaats, maar nu kunnen we ook materiaal aan een nieuwe doelgroep te koop aanbieden. Het gaat bijvoorbeeld om kleinere artikelen die we voorheen moesten weggooien, zoals hang- en sluitwerk, nieuwe reststromen vanuit de bouw, sloten, elektrisch schakelmateriaal, stopcontacten, deuren, glas in lood, maar ook aanrechtbladen, wastafels, hangtoiletten.
En zo maken we steeds meer impact. Inmiddels zijn we door MVO Nederland gevraagd voor SelectPartners. Dat is een netwerk van uitgekozen ambassadeurs die voorlopen op de zeven NEx-thema’s (Nieuwe Economie Index: Circulaire Economie, Nieuwe Rijkdom, Echte Prijzen, Transparante Ketens, Inclusief Ondernemen, Groene Energie en Biodiversiteit).
We doen het naar beste kunnen. Als wij een sloopproject hebben gaat nog best veel container in, want je kunt gewoon ook niet alles opslaan. Maar we worden er wel steeds slimmer en beter in. We worden ook steeds eerder bij projecten betrokken, waardoor we circulair kunnen adviseren en van te voren heel creatief kunnen kijken bij sloopprojecten: wat komen we tegen. Circulair bouwen vergt een totaal andere manier van denken en ontwerpen, maar we merken wel dat het steeds gangbaarder wordt. Dat komt ook omdat we dankzij dit soort WaardeRing-projecten laten zien hoe het óók kan, en dan op een hele mooie, duurzame manier.

Wie of wat inspireert je het meest?
Waar ik mijn energie uithaal is als het lukt met onze trajecten. We hebben hier bijvoorbeeld iemand rondlopen, die tijdens de proefperiode van drie maanden bijna de helft van de tijd niet of niet op tijd kwam opdagen. Ik voelde echter aan alles dat deze jongen het wel kon, maar dat hij de financiële prikkel nodig had om aan het werk te blijven. Dus ik bood hem tòch een contract aan. Hij is nu sinds 1 januari in loondienst en heeft zich nog niet één keer verslapen. Dat werkt niet bij iedereen zo, maar bij deze jongen had ik echt het gevoel dat het zou werken. Ik krijg er echt energie van als dat dan klopt en lukt! Mensen moeten wel zelf willen, dat is een voorwaarde. Zo hebben we nu ook een jongen die ontzettend graag wil, maar het lukt hem (nog) niet zo goed, daar heb ik dan heel veel geduld voor.

Waarvan gaan jouw tenen echt krullen?
Onrecht. Ik kan veel hebben, maar als iets niet eerlijk is, dan krijg je mij op de kast. Laatst zag ik bijvoorbeeld op het nieuws dat mensen in de sociale werkvoorziening er door een nieuwe belastingmaatregel veertig tot zestig euro op achteruit gaan. Dan heb je al niks en dan moet je ook nog inleveren. Dan kun je in één keer je energie niet meer betalen of geen boodschappen meer doen. Daar kan ik heel boos om worden.

Waarvan bloeit jouw hart op?
Van zo’n project als deze nieuwe vestiging van Kringloop Zwolle word ik wel heel blij. Dan is het ook bijna geen werk meer. Projectleider Truus Doesburg en ik bedenken alles samen. We gebruiken materialen uit de hub van Weever Circulair en als er iets niet is, gaan we samen bedenken wat andere mogelijkheden zijn. Er zijn maar een paar richtlijnen: het moet een circulaire look & feel hebben en kopieerbaar zijn voor de andere vestigingen van Kringloop Zwolle. Dit was een hele nieuwe en strakke showroom waar je niet alleen maar een paar stellingen in kon zetten, dat zou geen gezicht zijn. Door het mooi circulair om te bouwen, wordt het een prachtige, stijlvolle kringloopwinkel.

Wat is het leukste circulaire voorval dat je ooit hebt meegemaakt?
Voor álles is wel een nieuwe kans te vinden, ontdekte ik gaandeweg. Zo hadden we een grote partij OSB-platen, die helemaal vervormd waren doordat ze buiten in weer en wind hadden gelegen. Gooi toch weg, daar kan niemand wat mee, zeiden collega’s. Maar ik zette het toch op marktplaats. Binnen een week waren alle 150 platen verkocht! Iemand liet ze uitdrogen en ging er een grote loods mee isoleren, die man was superblij mee. Dat vond ik wel heel mooi.

Wat is de mooiste circulaire oplossing die je ooit hebt gezien?
Ja, het is een concullega, maar de manier waarop Lagemaat Sloopwerken omgaat met het verplaatsen met gebouwen, vind ik toch wel heel knap. Zij hebben een soort skelet met camera’s en software ontwikkeld, wat je kunt aantrekken en waarmee je de materialen in een heel gebouw in kaart kunt brengen door er in rond te lopen. Dat vind ik echt wel heel stoer. Als dat mainstream wordt, kunnen we nog heel veel bereiken.

Als je een wet mocht maken/schrijven, hoe zou die dan luiden?
Voor hergebruik van materiaal moet wetgeving komen. Om dat in Nederland te stimuleren is dat echt nodig. Je ziet bij die MPG-wetgeving dat het werkt. En aan de inclusieve kant moeten de social return-verplichtingen ook veel strenger worden aangepakt, wat mij betreft. Al verschilt de inzet per gemeente wel. De gemeente Zwolle doet het bijvoorbeeld heel goed en voert daar beleid op.

Wat is je ultieme circulaire droom? Of heb je er meerdere?
Ik denk dat we al heel hard aan die droom werken. Er moet echter nog wel wat water door de IJssel vloeien voordat het maatschappelijke en financiële rendement in balans zijn. We zijn nu bezig met een zaagafdeling waarmee we meer mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt een baan kunnen aanbieden. Die zaagafdeling kunnen we dan weer koppelen aan de hub en aan de winkel hier. Prachtig om dit samen met de kringloop op te pakken. En stel dat die winkel heel goed gaat lopen, dan kunnen we ook spullen van andere sloopbedrijven opkopen en elkaar versterken.

Heb je een circulaire tip?
Stap af van oude gewoonten en probeer eens circulair creatief te zijn. Kijk eerst eens even wat er al is en kom straks vooral naar de Ceintuurbaan!

Wil je nog iets anders circulairs kwijt?
Bij circulariteit gaat het niet om denken maar om doen!