Circulief en leed | Leyla Godoy: ‘Denk en doe buiten de kaders’

27 mei 2025 | Even voorstellen…

Ik ben Leyla Godoy, architect en partner van Blossom Architecture. Met mijn bureau ontwerp en transformeer ik gebouwen en interieurs waarin esthetiek, functie en maatschappelijke verantwoordelijkheid samenkomen. Bij Blossom Architecture staan circulair en inclusief ontwerpen centraal – niet als trend, maar als uitgangspunt.

Op wat voor moment in je leven kwam je in aanraking met circulariteit/inclusiviteit? Wat was de aanleiding?
Eigenlijk was mijn eerste kennismaking met circulariteit heel alledaags. In mijn jeugd hadden we weinig, maar het voelde als genoeg. Mijn vader reed in een oude Ford Impala uit de jaren ‘70, waarmee we als gezin van zes alles deden: werk, school, activiteiten – alles in één auto, jarenlang. Wat toen normaal was – hergebruik, delen, waarderen wat je hebt – herken ik nu als de kern van circulariteit én inclusiviteit. Toen wist ik dat nog niet, maar inmiddels zie ik hoe waardevol die lessen zijn geweest.

Wat was het eerste op dit gebied dat je aanpakte/veranderde?
Een van mijn eerste projecten waarbij circulariteit echt centraal stond was het interieurontwerp voor het Gemeentehuis Wageningen. Daar lag de lat hoog op het gebied van duurzaamheid en hergebruik. Het gebouw zelf bestond uit vier panden uit verschillende tijdsperiodes, die op een harmonieuze manier zijn verbonden. Diezelfde benadering hebben we toegepast in het interieurontwerp: een zorgvuldige balans tussen tweedehands en nieuwe, bewust gekozen materialen. Het werd een project waar circulariteit geen toevoeging was, maar het uitgangspunt.

Waar ben je nu mee bezig op dit gebied?
Momenteel verdiep ik me in biobased materialen die vanaf de ontwerpfase kunnen worden geïntegreerd in onze projecten. We hebben als bureau al verschillende producten ontwikkeld van restmaterialen – denk aan meubilair of interieuronderdelen – vaak afkomstig van afvalstromen van grotere bedrijven. Nu willen we die kennis en aanpak opschalen en inzetten bij grootschalige bouwprojecten, vanaf de eerste schets.

Wie of wat inspireert je het meest?
Samenwerking. Wanneer mensen met verschillende expertise samenwerken aan een gedeeld doel, ontstaat er iets bijzonders. Voor mij is de kracht van collectieve intelligentie – samenwerken vanuit oprechte betrokkenheid – de grootste inspiratiebron.

Waar erger je je het meest aan, als het over circulariteit of inclusiviteit gaat?
Dat circulariteit wordt soms gereduceerd tot marketing. Mooie woorden, maar weinig actie. En dat terwijl er zoveel leegstaande gebouwen zijn die we zouden kunnen herbestemmen in plaats van steeds maar nieuw te bouwen. Circulariteit begint bij goed nadenken over wat er al ís – niet alleen bij het kopen van ‘groene’ producten.

Waarvan bloeit jouw hart op?
Als gebruikers intuïtief omgaan met een ruimte of product zoals ik het heb bedoeld – zonder te weten dat het van restmateriaal is gemaakt. Wanneer het ontwerp functioneert, lang meegaat en esthetisch blijft zonder dat het schreeuwt: “ik ben duurzaam!”

Wat is het leukste circulaire/inclusieve voorval dat je ooit hebt meegemaakt?
Het project CPO Grijs en Groen – elf appartementen en gemeenschappelijke ruimtes, gebouwd door een bewonerscollectief. Het proces was intens, maar bijzonder. Iedere bewoner had een stem in het ontwerp en de uitvoering. Zelden heb ik zo’n betrokkenheid meegemaakt. Dat is voor mij inclusiviteit in de praktijk.

Wat is de mooiste circulaire/inclusieve oplossing die je ooit hebt gezien?
Het hergebruik van hele gebouwen als basis voor nieuwe functies. Wanneer een oud schoolgebouw wordt getransformeerd tot woningen of buurtcentrum, mét behoud van karakter, dan zie ik circulaire architectuur in haar krachtigste vorm.

Als je een wet mocht maken, hoe zou die dan luiden?
Even durven te dromen…
Minimaal 60% van de materialen én de arbeidskrachten bij een bouwproject moeten lokaal zijn. Globalisering heeft ons veel gebracht, maar er is ook een grens. Door lokaal te werken, stimuleren we de economie, verminderen we uitstoot en creëren we gemeenschapszin.

Wat is je ultieme circulaire droom?
Een gebouw dat volledig biobased, natuurinclusief én sociaal gedragen is. Waar biodiversiteit, materiaalgebruik en mensen centraal staan – in harmonie. En vooral: dat het reproduceerbaar is, zodat het niet bij één droomproject blijft.

Wat levert circulariteit/inclusiviteit op volgens jou? Waarom doe je het?
Het levert een samenleving op die gezonder, rechtvaardiger en weerbaarder is. Ik doe het omdat het kán. En omdat ik geloof dat voorbeeldgedrag mensen kan inspireren om bewuster te ontwerpen, bouwen en leven.

Hoe ken je WaardeRing?
Als Blossom Architecture zoeken we actief de samenwerking op met partijen die onze waarden delen. Via diverse netwerken kwamen we in contact met WaardeRing – een natuurlijke match.

Wat vind je van WaardeRing?
Een krachtig platform dat verbindt, inspireert en kennis deelt. Ik zie het als een netwerk dat niet alleen denkt, maar ook doet – en dat maakt het waardevol.

Heb je een circulaire/inclusieve tip?
Denk buiten de kaders – en durf ook te doen buiten de kaders. Niet alles hoeft perfect te zijn. Maar als je het niet probeert, weet je nooit of het werkt.

Wil je nog iets anders circulairs/inclusiefs kwijt?
Ja: we moeten af van het idee dat circulariteit en inclusiviteit ‘extra’s’ zijn. Het zijn geen toevoegingen. Het zijn de basisvoorwaarden voor goed ontwerp.